Các công cụ AI đang giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và trải nghiệm của du khách, đồng thời mở ra những hướng đi mới nhằm tăng cường hiệu quả, khả năng thích ứng và tính bao trùm trong du lịch…
Theo một nghiên cứu của McKinsey, AI tạo sinh sẽ mở ra giá
trị hằng năm từ 2.000 – 4.000 tỉ USD cho các ngành công nghiệp. Trong đó, thị
trường AI toàn cầu trong ngành du lịch dự kiến sẽ mở rộng từ 92,46 tỉ USD vào
năm 2023 lên hơn 397 tỉ USD vào năm 2028 với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm là
33,9%.
Tại Việt Nam, 85% Gen Z tự mô tả bản thân là “quen thuộc” với
công nghệ AI, trong khi 20% nói rằng họ nắm rõ cách thức hoạt động của AI, và
65% còn lại hiểu biết các khái niệm cơ bản. Sự quen thuộc và tin tưởng sâu sắc
này khiến họ xem AI không chỉ là công cụ mà còn là người bạn đồng hành không thể
thiếu trong các chuyến đi, theo kết quả nghiên cứu mới nhất của Booking.com.
Mỗi ngày có tới 75% người thuộc thế hệ Gen Z sử dụng các
công cụ tìm kiếm tích hợp AI; 66% dùng các công cụ AI tạo sinh như ChatGPT,
Gemini hay Claude; 59% dựa vào các công cụ gợi ý được hỗ trợ bởi AI trên các nền
tảng phát trực tuyến như Netflix hay Spotify; 70% tương tác với thiết bị thông
minh (camera an ninh, bộ điều khiển nhiệt độ, nhận diện khuôn mặt…).

Dù là những nhân tố chính thúc đẩy sự phát triển của AI,
song nhóm du khách trẻ vẫn tiếp cận công nghệ này với sự cẩn trọng nhất định
cùng những kỳ vọng rõ ràng về cách thức hoạt động của các nhà cung cấp công nghệ,
đó là ưu tiên công bằng, trách nhiệm và tính minh bạch.
Ngày 10/11 vừa qua, trong khuôn khổ Đại hội đồng Tổ chức Du
lịch Liên Hợp Quốc (UN Tourism) lần thứ 26, đã diễn ra Phiên chuyên đề về
“Tác động của Trí tuệ nhân tạo và Đổi mới sáng tạo trong định hình du lịch
toàn cầu”.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao Du lịch Hồ An Phong dẫn
đầu đoàn Việt Nam tham dự chương trình. Cùng dự có Phó Cục trưởng Cục Du lịch
Quốc gia Việt Nam Phan Linh Chi, cán bộ Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa – Thể
thao Du lịch), cán bộ Phòng Quan hệ quốc tế và Xúc tiến du lịch (Cục Du lịch
Quốc gia Việt Nam).
Phát biểu tại Phiên họp, Phó Cục trưởng Phan Linh Chi cho biết
trong tầm nhìn phát triển của Việt Nam, AI và đổi mới sáng tạo không chỉ là
công cụ công nghệ mà còn là đòn bẩy chiến lược nhằm nâng cao năng lực cạnh
tranh và xây dựng thương hiệu quốc gia về du lịch.
Thời gian qua, Việt Nam đã triển khai Chiến lược chuyển đổi
số quốc gia, Đề án ứng dụng công nghệ của Cách mạng công nghiệp 4.0 trong phát
triển du lịch thông minh, Chương trình đẩy mạnh phát triển du lịch thông minh
và xây dựng Hệ thống cơ sở dữ liệu du lịch quốc gia. Các chính sách này thúc đẩy
việc ứng dụng AI, dữ liệu lớn và Internet vạn vật trong quản lý điểm đến,
marketing và phục vụ du khách.

Phó Cục trưởng Phan Linh Chi cho biết, trong thời gian tới,
Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường kết nối, đồng bộ dữ liệu du lịch; đề xuất các
cơ chế, chính sách ưu đãi; khuyến khích đào tạo nguồn nhân lực du lịch có khả
năng ứng dụng và quản lý AI; ban hành hướng dẫn về sử dụng AI an toàn và có
trách nhiệm.
Việt Nam cam kết hợp tác chặt chẽ với UN Tourism và các quốc gia
thành viên để cùng xây dựng một hệ sinh thái du lịch thông minh, nhân văn và
sáng tạo hơn, vì tương lai bền vững của du lịch toàn cầu.
Ông Apostolos Tzitzikostas, Ủy viên châu Âu phụ trách Giao
thông và Du lịch Bền vững, cho rằng trí tuệ nhân tạo đã và đang mở ra một kỷ
nguyên mới cho du lịch châu Âu, nơi những rào cản lớn dần biến mất và công nghệ
được sử dụng để nâng cao tính nhân văn, bền vững và khả năng tiếp cận cho mọi
người.
Theo ông, châu Âu đang đi đầu trong việc ứng dụng AI để phát triển du lịch
bền vững với các hệ thống thông minh giúp bảo tồn di sản, tối ưu hóa sử dụng
năng lượng và quản lý dòng khách. Từ Rome đến Madrid và nhiều thành phố lớn khác, AI được triển
khai để hỗ trợ du khách, bao gồm cả người khuyết tật, góp phần xây dựng các điểm
đến thông minh và toàn diện hơn.
Liên minh châu Âu hiện là khu vực đầu tiên
trên thế giới ban hành khung pháp lý về AI đáng tin cậy, đặt ra các nguyên tắc
nhằm bảo vệ quyền con người, an toàn và các giá trị cốt lõi của xã hội châu Âu.

Cho rằng AI đang từng bước trở thành trụ cột chiến lược
trong phát triển du lịch bền vững và đổi mới toàn cầu, ông Mohammed Al Ahbabi,
Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Du lịch Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE), nhận
định AI không chỉ là công nghệ, mà là công cụ thúc đẩy giáo dục, y tế, du lịch
và kinh tế sáng tạo, góp phần nâng cao trải nghiệm du khách và hiệu quả quản lý
điểm đến.
Trong khi đó, theo UN Tourism, trí tuệ nhân tạo (AI) đang tái định hình
ngành du lịch toàn cầu, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trên toàn bộ chuỗi giá trị: từ
quản lý và quảng bá điểm đến, đến dịch vụ khách hàng và các hoạt động phát triển
bền vững.
Tuy nhiên, sự chuyển đổi công nghệ này cũng đặt ra những
thách thức lớn, bao gồm: đạo đức dữ liệu, khuôn khổ quản trị và khoảng cách số
giữa các điểm đến và các bên liên quan. Chính phủ các quốc gia đóng vai trò
then chốt trong việc đảm bảo AI trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng bền vững
và cơ hội phát triển công bằng trong ngành du lịch.
Tại phiên họp, Giám đốc Điều hành UN Tourism Natalia Bayona
nhấn mạnh hiện nay, có khoảng 70% du khách trên thế giới sử dụng AI trong hành
trình du lịch của mình, thông qua các công cụ như dịch thuật, chỉ đường, gợi ý
điểm đến hay quản lý chi tiêu.

Giám đốc Điều hành UN Tourismcũng đã giới thiệu Chương trình nghị sự về trí tuệ
nhân tạo của tổ chức, dựa trên ba trụ cột chính: (1) Đổi mới sáng tạo – Tổ chức
cuộc thi AI Startup Competition quy mô toàn cầu, thu hút hơn 400 startup từ hơn
80 quốc gia; (2) Giáo dục và phát triển kỹ năng số – Triển khai các khóa học và
học viện trực tuyến về AI trong lĩnh vực du lịch; (3) Thúc đẩy đầu tư công nghệ
– Tăng cường hợp tác giữa các quốc gia và khu vực tư nhân, đặc biệt tại Arab
Saudi, Tây Ban Nha, Brazil và Trung Quốc.
Dù vậy, bà Natalia Bayona khẳng định AI không thay thế con
người mà giúp con người mạnh mẽ hơn, đồng thời nhấn mạnh sứ mệnh của UN Tourism
là kết hợp trí tuệ công nghệ với giá trị nhân văn, hướng tới một ngành du lịch
thông minh, toàn diện và bền vững.
Phiên họp Đại hội đồng UN Tourism lần thứ 26 tại Arab Saudi đã quyết định
địa điểm và chủ đề của Ngày Du lịch Thế giới trong hai năm tới. Năm 2026 tổ chức
tại El Salvador với chủ đề “Chương trình nghị sự số và Trí tuệ nhân tạo trong
tái định hình du lịch”. Năm 2027 tổ chức tại Cabo Verde với chủ đề “Chuyển đổi
du lịch thông qua giáo dục”.
Đại hội đồng UN Tourism lần thứ 27 sẽ được tổ chức tại Dominican.
-Tường Bách




