Vào ngày 4/10/2018, chàng thanh niên người Pháp tên Louis trở về nhà và phát hiện cửa sổ phòng mình đã bị đập vỡ. Ngỡ tưởng đây chỉ là vụ trộm cắp vặt thông thường, Louis nhìn quanh và chợt thấy vài mảnh ghép nhỏ sót lại trên nền đất. Bất giác, dạ dày anh thắt lại. Thứ bị lấy đi chính là những thanh Lego đáng giá.
Theo BI, Louis là fan hâm mộ trưởng thành của Lego (AFOL). Anh được bà tặng bộ Clone Scout Walker vào sinh nhật lần thứ sáu và từ đó khơi dậy niềm đam mê độc nhất không thể ngừng. Louis cũng thường xuyên đăng tải lên Youtube các video lắp mô hình, trong đó có phiên bản Chiến tranh giữa các vì sao.
“Trong các video của tôi, về cơ bản, tôi trông rất giống một người đàn ông trưởng thành đang chơi đồ chơi”, Louis nói.
Ngày phát hiện Lego bị lấy cắp, Louis lần theo những dấu vết còn sót lại, sau đó tìm thấy chiếc buồng lái bị hỏng của UCS X-Wing và một Minifigure Stormtrooper không tay chân nằm lăn lóc một cách bất lực. “Nó giống như một bộ phim kinh dị của Lego vậy”, Louis nhớ lại, đồng thời cho biết trong nhiều năm, anh đã sưu tập và lắp ghép hơn 300 bộ Lego trị giá 20.000 USD.
Toàn bộ mô hình biến mất. Vương vãi khắp sàn nhà chỉ còn tàn dư của những công trình giá trị. Những kẻ đột nhập đã phá hủy tác phẩm Lego nguyên bản, đồ sộ mà Louis dày công xây dựng. Có tác phẩm đạt tới 35.000 mảnh ghép với tên gọi “Cổng Hoàng gia”.
“Tôi ngã quỵ xuống đất. Tôi đập đầu xuống sàn, sau đó chỉ có la hét. Tôi có thể đã hét lên trong ít nhất 10, 20 phút”, Louis nói. “Tôi không biết mình sẽ làm gì nữa. Đó thực sự là niềm đam mê của tôi. Đó cũng là dấu chấm hết cho kênh Youtube này”.
Louis lớn lên trong kỷ nguyên vàng của Lego. Công ty có trụ sở chính tại thị trấn Billund nhỏ bé của Đan Mạch gần đây đã mở một khuôn viên giống Googleplex với 2.000 nhân viên. 15 triệu khách du lịch mỗi năm đã tới công viên giải trí Legoland và thăm quan nhà máy lego ngày đêm hoạt động hết công suất để cho ra đời gần 5 tỷ sản phẩm mỗi tháng.
Sự bùng nổ đã tạo ra một thị trường thứ cấp trị giá hàng triệu USD. Các nhà nghiên cứu tại trường Kinh tế Cao cấp ở Nga đã phát hiện ra rằng từ năm 1987 đến 2015, các khoản đầu tư vào lego mang lại lợi nhuận khoảng 10%/năm, tức cao hơn cả cổ phiếu, trái phiếu, vàng và một số mặt hàng sưu tầm. Để so sánh, bộ lego Trung tâm chỉ huy không gian được bán với giá 25 USD vào năm 1979 nay trị giá hơn 10.000 USD, tức tăng 400% giá trị.
“Các nhà đầu tư vào lego kiếm tiền bằng cách bán lại các phiên bản hiếm, được sản xuất với số lượng hạn chế”, Victoria Dobrynskaya, một trong những tác giả của nghiên cứu cho biết.
“Rất nhiều người coi đây là khoản đầu tư dễ dàng vì không cần hiểu biết về thị trường như cổ phiếu. Họ chỉ cần bước vào cửa hàng đồ chơi, mua bộ Lego cỡ lớn và mang về cất vào một góc”, Gerben van Ijken, chuyên gia về Lego, nói.
Thay vì khách sạn hoặc nơi ở của người nổi tiếng, các cửa hàng đồ chơi bán Lego trở thành “miếng mồi ngon” của các băng đảng tội phạm. Vào năm 2015, một người đàn ông 46 tuổi ở Florida đã bị kết tội ăn cắp Lego trị giá khoảng 2 triệu USD từ các cửa hàng đồ chơi. Vào năm 2020, những tên trộm cũng đã phá tường nhà kho của Fairy Bricks, một tổ chức từ thiện ở Anh chuyên góp tặng Lego cho trẻ em, và tẩu thoát với số mảnh ghép trị giá 800.000 USD. Kevin Gascogne, giám đốc tổ chức từ thiện cho biết kẻ trộm rõ ràng là dân chuyên nghiệp, không đơn thuần chỉ là lũ trẻ con. Trong 2 đêm liên tiếp, chúng khoét lỗ trên tường và vận chuyển chiến lợi phẩm trên xe tải 7,5 tấn.
Cùng năm đó, cảnh sát còn bắt giữ 3 nghi phạm người Ba Lan tham gia vào đường dây tội phạm quốc tế có liên quan đến Lego.
“Ở Mỹ và Australia cũng xảy ra những vụ trộm tương tự. Hiện chưa rõ liệu các vụ án này có liên hệ với nhau hay không nhưng dường như đây là một phần trong làn sóng tội phạm đang gia tăng”, điều tra viên khi đó cho biết.
Quay trở lại với chàng trai Louis. Anh ra mắt kênh YouTube vào năm 2011 và tập trung sáng tạo MOC (My Own Creations) – cảnh giới nghệ thuật cao nhất trong số những người mê Lego.
“Nhiều người thích lấy một cảnh trong phim và dựng lại thành Lego, nhưng thành thật mà nói, tôi thấy việc này rất nhàm chán. Tôi thích xây dựng thứ gì đó của riêng mình và khi tôi bắt tay vào lắp ghép, ý tưởng cứ vậy tuôn trào”, Louis nói.
Sau giờ học, Louis dành nhiều giờ làm clip lắp Lego cho kênh YouTube, sau đó tham gia nhiều giải đấu để thỏa sức sáng tạo. Tại đây, anh gặp Victor, một người hâm mộ cuồng nhiệt của Lego Star Wars. Cả hai kết thân và chẳng mấy chốc trở thành hai trong số các fan Lego nổi tiếng nhất nước Pháp.
“Chúng tôi là hai người duy nhất đã tạo ra rất nhiều những sáng tạo vĩ đại”, Victor nói.
Năm 2018, Louis bắt đầu xây dựng MOC vĩ đại: Cổng Hoàng gia, gây dựng được danh tiếng trong cộng đồng AFOL, song lại không giữ được mối quan hệ bền chặt với Victor. Thừa nhận với chính mình, Louis cho biết mình đã trở nên quá tự phụ khi số lượng người theo dõi YouTube tăng lên.
“Dù gì thì tôi cũng vượt qua Louis về lượng người theo dõi. Tôi không muốn tỏ ra tự mãn, nhưng người Pháp không phải là những thợ xây giỏi nhất. Ở đây, tôi không có đối thủ cạnh tranh thực sự”, Victor nói.
Và thế là hai đứa trẻ lớn lên cùng nhau nay đã có những lối đi riêng. Sống ở Paris, Victor trở thành một thanh niên thành phố sành điệu: để tóc dài, thích hip-hop và theo đuổi ước mơ trở thành đạo diễn, diễn viên. Louis vẫn ở quê, bình lặng chế tạo từng công trình.
AFOL tồn tại trong một hệ sinh thái đầy ám ảnh, bao gồm các trang web, TikTok, Instagram, trang giao dịch, chợ đen… Nhiều người thực sự coi lắp Lego là một trải nghiệm tâm linh và sùng bái một cách cuồng nhiệt.
Lego nhận thức rõ giá trị của những người hâm mộ trưởng thành này. Công ty ước tính 20% doanh số bán hàng đều đến từ các AFOL.
Quay trở lại với vụ cướp chấn động hồi năm 2018. Video chia tay đầy nước mắt của Louis nhanh chóng lan truyền trong cộng đồng người hâm mộ, thu hút hơn 22 triệu lượt xem và khiến PewDiePie, người có ảnh hưởng trên YouTube phải lên tiếng. “Điều này hoàn toàn làm tan nát trái tim tôi. Họ không chỉ ăn cắp Lego của anh ta. Họ ăn cắp cả cuộc đời Louis”, một người bình luận.
Ryan McCullough, một AFOL ở Florida, sau đó đã phát động chiến dịch GoFundMe để kêu gọi cộng đồng hỗ trợ thay thế các bộ Lego bị đánh cắp của Louis. “Phòng của anh ấy đã bị lục soát và gần như tất cả Lego đã mất”, McCullough đăng tải.
Trong vòng 24 giờ, những người ủng hộ đã quyên góp được 18.350 USD cho Louis.
“Đó chỉ là một cảm giác không thể diễn tả được”, Louis nhớ lại, dù biết không gì có thể thay thế những bộ Lego đã mất.
“Đó là những kỷ niệm vô giá. Sau những gì đã xảy ra, thật khó để tôi bắt tay lắp Lego lại từ đầu”.
Sau nhiều tháng điều tra không tiến triển, Louis cố gắng tự mình phá án. Cùng với 13 người bạn AFOL từ khắp nơi trên thế giới, họ lập một danh sách những kẻ tình nghi và nghiền ngẫm nó để tìm manh mối. Nhóm thanh niên này cũng lùng sục trên khắp các trang web mua bán Lego để tìm kiếm số sê-ri khớp với những bộ bị đánh cắp.
“Thật là mệt”, Louis nói.
Kết quả, họ không tìm được gì. Louis kết luận đây không đơn thuần chỉ là tội ác về tiền bạc. Đây là sự phá hại có chủ đích và quá bạo lực nhằm vào những AFOL nổi tiếng như Louis.
“Trộm cắp là vấn đề ngày càng lớn với người sưu tầm Lego. Sau khi tôi bị trộm, nhiều fan Lego cũng như bạn bè tôi đã mua bảo hiểm cho những bộ sưu tập họ đang sở hữu”, Louis nói.
Tuy nhiên, theo Michael Lecount, chủ một cửa hàng đồ chơi tại thành phố Sheffield (Anh), Lego có thể không đáng giá như một số người vẫn nghĩ.
“Sự quan tâm tới Lego xuất phát từ một thông tin, rằng Lego đáng giá hơn vàng. Điều này khiến người ta tin rằng chỉ cần mua chúng và cất một góc, sau đó sẽ có thể thu lợi sau vài năm. Tuy nhiên, chỉ một số bộ Lego có giá trị như vậy. Như những hàng hóa khác, giá cả Lego cũ cũng có thể lên hoặc xuống”, Lecount chia sẻ.
Theo: BI, The Telegraph
